Drenthe

Veertig meter hoog en bijna vierhonderd meter lang. Tientallen jaren stapelde het huisvuil uit verre omstreken zich op bij Wijster. De steile VAM berg zorgt bij wielerkoersen dikwijls voor mooie beelden en een spectaculaire ontknoping van de wedstrijd. Het financiële plaatje voor de provincie Drenthe voor de afvalberg dreigt er minder aantrekkelijk uit te zien.

De provincie kijkt tegen torenhoge financiële risico's aan nu niet het rijk maar de provincie op grond van de Leemtewet Bodembescherming verantwoordelijk is voor de eeuwig durende nazorg ter voorkoming van mogelijke milieu schade van de afvalberg. En dat terwijl afvalbedrijf Attero niet meer in handen van gemeentes en provincies is, maar verkocht werd aan de particuliere beleggingsmaatschappij Waterland BV.

Lichtzinnig

Provinciale Staten van Drenthe bespreekt in haar komende vergadering een voorstel dit jaar een heffing van 217.382 Euro op te leggen aan Waterland dochter Attero Noord BV. Daarmee zou op dit moment voldoende gestort worden in de pot voor de nazorg van de VAM berg. Volgens berekeningen in opdracht van de provincie zou er in het jaar 2075 uiteindelijk een kapitaal van ruim 110 miljoen beschikbaar moeten zijn voor de nazorg, uitgaande van een rendement van 5% per jaar. In haar begroting beoordeelt de provincie Drenthe de VAMberg inmiddels als een aanmerkelijk risico voor de provincie. Toch gaat de provincie volgens de SP -fractie in de praktijk te lichtzinnig met dit risico om.

Tot op heden heeft de provincie nog geen rapport aan de staten toegestuurd waaruit blijkt dat in het verre jaar 2075 een bedrag van 110 miljoen euro voldoende zou zijn om mogelijke problemen met de stortplaats op te lossen. Mocht het zo zijn dat na verloop van tijd uit de afvalberg schadelijke stoffen weglekken dan zouden maatregelen om alleen al het grondwater te beschermen op kunnen lopen tot astronomische bedragen. Laat staan als een complete sanering van de berg noodzakelijk mocht zijn.

Speculatief

Of het totaal van 110 miljoen in het nazorgfonds ooit gehaald zou kunnen worden blijft ook de vraag. De provincie heeft hierover berekeningen uit laten voeren door bureau Zanders. Deze berekeningen zijn nog niet ter beschikking van de Staten gesteld. Een gemiddeld rendement van 5% over de komende zestig jaar lijkt echter nogal speculatief, vindt de SP-fractie.

Hoelang de stortplaats nog in gebruik blijft is op dit moment ongewis. De handel en verwerking van afval is niet regionaal gebonden. De zoektocht van gemeentes en bedrijven naar een zo goedkoop mogelijk adres om huisvuil te kunnen verwerken, maakt dat er geen zekerheid is dat Wijster als stortplaats in gebruik blijft.

De SP wijst ook op het risico dat het nazorgplan volgens de huidige regels door de exploitant opgesteld wordt, waarvoor Gedeputeerde Staten van Drenthe instemming moeten geven. Attero Noord BV is inmiddels in handen van Waterland BV, een beleggingsmaatschappij gericht op winst van de aandeelhouders. In hoeverre daarmee onafhankelijke en betrouwbare metingen van concentraties vrijkomende schadelijke stoffen over langere tijd gegarandeerd zijn, valt naar de mening van de SP te betwijfelen. De SP heeft het College daarom voorgesteld in ieder geval vanaf nu zelf exact te monitoren of er schadelijke stoffen uit de berg weglekken.

De SP is van mening dat Gedeputeerde Staten van Drenthe alsnog met een sluitende aanpak zullen moeten komen voor de risico's van de afvalberg. Voorkomen moet worden dat de provincie door het terugtreden van het Rijk en door de verdergaande privatiseringen in de afvalverwerking zal blijven zitten met de zwarte Piet van een ongewisse eeuwigdurende nazorg waarvoor de financiën ontbreken.

Namens de SP fractie, Wim Moinat en Philip Oosterlaak