Drenthe

De Staten debatteerden over de Indonesische waterprojecten van de WMD. Alle fracties waren zeer kritisch over dit dossier. Het toezicht rammelde aan alle kanten. Wim Moinat: 'Oude jonges krentenbrood en ons kent ons. We hopen dat er nu een nieuwe wind gaat waaien en er schoon schip gemaakt kan worden bij de WMD'

Lees hier de bijdrage van Wim Moinat:

De SP fractie heeft de volgende opmerkingen over de bestuurscultuur binnen de WMD. Want hoe je het ook went of keert de bestuurscultuur is uiteindelijk de reden waarom het volgens ons is misgegaan.

Een directeur die informatie achter houdt voor de RVC en de accountant. De accountant die wordt geïntimideerd wat uiteindelijk de accountant doet besluiten om op te stappen. Het lijkt erop dat de directeur last heeft van een opgeblazen ego. Hij slaat alle kritiek in de wind en is verbaasd dat de critici willen dat het waterbedrijf zich concentreert op haar drinkwatertaken. Gelukkig is er nu wel een scheiding van drinkwatertaken en niet-drinkwatertaken aangebracht. Overigens was er in 2014 al sprake van dat de WMD de overige activiteiten zou ontvlechten.

Het rommelt al langere tijd binnen de WMD. Onze oud-gedeputeerde, in haar rol als directeur-commissaris van de raad van toezicht van de WMD, vertrekt in 2012 plotsklaps omdat ze het niet eens is met de deal die de WMD sloot met Wildlands. Een wethouder uit Emmen en lid van de RVC gaat vervolgens aan de slag bij Wildlands. De SP heeft meerdere schriftelijke vragen over de WMD gesteld, over het vertrek van Klip, de nieuwe baan van Kuper en het salaris van Hoogsteen. Onlangs hebben we nog gevraagd naar de Ander Water activiteiten in Drenthe. De CDA fractie heeft al in 2005 een kritisch rapport voorgelegd over de WMD en de kerstboom aan deelnemingen in het buitenland. 

Er werden toezeggingen gedaan door GS (gedeputeerde Swierstra) in 2005 dat alle activiteiten en risico's in kaart gebracht zouden worden. Volgens het protocol verbonden partijen, wat de Staten in 2014 hebben vastgesteld, moeten de Staten een begroting en jaarverslagen ontvangen. Heeft GS een actieve informatieplicht en moeten ze ingaan op nieuwe ontwikkelingen en risico’s. PS heeft nooit een begroting van de WMD ontvangen en is ook niet actief geïnformeerd over de risico’s van de Indonesische waterprojecten. En dat heeft alles te maken met wie er belang bij hadden om PS niet te informeren. Of anders gezegd om PS net als de raad van toezicht voor de gek te houden met sussende woorden.

Zo kon het dan ook gebeuren dat de WMD veel meer dan de 3,5 miljoen kon uitgeven aan Indonesische waterprojecten (memo I Trip advocaten). Trip advocaten schrijft terecht dat ze verbaasd zijn dat er geen kritische vragen zijn gesteld over die max van 3,5 miljoen.

De WMD zat tot de nek in ondoorzichtige Indonesische waterprojecten waar op een bepaald moment niemand nog de ballen van snapte. De directeur kreeg de kans om een kerstboom aan Indonesische-water bv-tjes op te tuigen. De CDK hield op persoonlijke titel als voorzitter van een speciaal opgerichte stichting de leningen in de gaten. Iedereen deed gezellig mee om vooral deze twee mannen te vriend te houden. Zo vatten wij de conclusies maar even samen. In nette woorden wordt het omschreven als ‘de leden van de RVC doen niet aan eigen informatievergaring’. 

Een nieuwe raad van commissarissen (2013) gelooft in eerste instantie de vlotte babbel en de kritiek van de directeur op de accountant. Ouwe jongens krentenbrood en ons kent ons. Laat die kritische accountant maar opstappen. Uiteindelijk kwam het toch tot een ruzie tussen de RVC en de directeur. De accountant kreeg uiteindelijk gelijk over de jaarrekening 2013. De directeur stapt vervroegd op.

Sinds de directeur is opgestapt waait er een nieuwe wind. Althans dat is onze voorlopige conclusie na het lezen van alle stukken. Met name de brief van de RVC waarin ze een reactie geven op het geheime onderzoeksrapport van Ernst en Young stemt ons hoopvol voor de toekomst. Er komt een vervolgonderzoek waarbij er ook onderzoek gedaan wordt naar eventueel het persoonlijk aansprakelijk stellen van directie en commissarissen. We hopen dat dit onderzoek niet geheim gehouden wordt en dat we eindelijk schoon schip kunnen maken.

Dan nog iets over het onderzoek van professor de Waard. Het onderzoek heeft een half jaar geduurd en levert enkel en alleen een paar zinnen op in een PowerPoint presentatie. Er is veel te doen geweest over de problemen rond de jaarrekening van 2013/2014 waar de professor onderzoek naar moest doen. Als SP fractie konden we ons niet voorstellen dat je dan als RVC de opdracht geeft om geen rapport te schrijven. Na veel aandringen kregen we dan uiteindelijk een soort van rapportje. We waren zo naïef om te denken dat hij met een uitgebreid openbaar rapport zou komen. De rapporten waar wellicht wel enige diepgang in zit zijn geheim. Onze fractie heeft genoeg meegemaakt aan geheime toestanden en heeft de geheime rapporten bewust niet gelezen.

Ten slotte nog een paar vragen:

Is het college het met de SP eens dat de stelligheid waarmee GS op 9 maart jl stelt dat, en ik citeer: “Dit alles heeft geen gevolgen voor de drinkwatertarieven. De bepaling van de drinkwatertaríeven vindt op basis van wetgeving plaats volgens vastgestelde normen. Hierdoor kunnen de effecten van de niet-drínkwateractiviteiten de watertarieven niet beïnvloeden”.

Voorzitter,

Het punt is nu juist dat de wetten en regels voor de drinkwatertarieven er zijn, maar dat de WMD daar niet aan voldoet. Hoe kan het college beweren dat ze zeker weten dat het geen gevolgen heeft gehad voor onze watertarieven terwijl het ACM jaar op jaar aangeeft dat de WMD niet inzichtelijk kan maken hoe ze de drinkwaterkosten en de niet-drinkwaterkosten (waaronder de buitenlandse activiteiten) doorberekend in de watertarieven. We hebben begrepen dat de nieuwe directie van plan is om per 1-1-2017 wel te voldoen aan de regels, maar de vraag is of dat nu is gelukt? Graag een reactie.

-Gedeputeerde Bijl zegt namens alle aandeelhouders dat hij af ziet van een dividenduitkering. (3% van uitstaand aandeelkapitaal heb niet kunnen vinden om hoeveel geld het gaat). Graag uitleg om hoeveel geld het gaat en waarom u deze opmerking heeft gemaakt?

-Het blijkt nu dat WMD derivaten leningen heeft uitstaan bij de ABN. Er is al geld afgeboekt vanwege een negatief resultaat op deze derivaten. Hoe kijkt u aan tegen de risico’s van deze derivatenleningen voor de komende jaren?

-volgens de SP is er niet voldaan aan het protocol voor verbonden partijen. Graag een reflectie op dit protocol van GS? We hebben door de problemen met de accountant geen jaarrekeningen ontvangen. Maar ook geen mededeling van GS waarom er geen jaarrekening in 2015 naar PS is gekomen. Waarom eigenlijk niet?