Drenthe

ASSEN - ,,Het plan voor een OV-jaarkaart voor scholieren heeft men geschrapt. Bezuinigen doen we niet door nnodig dure projecten te schrappen waar nut en noodzaak niet van vaststaan, zoals de bocht in het spoor bij Hoogeveen of de verlenging van de baan van vliegveld Groningen Airport Eelde. Wel wil het college allerlei welzijnsinstellingen korten terwijl die vaak al getroffen zijn door de vorige bezuinigingsgolf. De klap komt ondermeer hard aan bij Zorgbelang, Biblionet, en de BOKD.

Nog niet zo lang geleden vonden de Drentse Staten dat Drenthe zelf moest zorgen voor een OV-kaart voor scholieren die wat verder weg wonen van hun school. De afstanden zijn relatief groot in Drenthe. 2 Miljoen Euro
werd hiervoor gereserveerd. De uitvoering van het plan kwam moeizaam tot stand. Bij de voorjaarsnota stelt GS voor het geld niet meer voor het OV in te zetten. De staten gingen daarmee akkoord. De SP blijft voorstander van een OV-kaart scholieren. Oosterlaak: ,,Een heel verkeerde bezuiniging. De provincie praat vaak over Drenthe kennis-economie. De subsidies vliegen je bij miljoenen om de oren bij het stimuleren van ondernemerschap, innovatie van producten, of advies over een eigen bedrijf. Maar de basis van onze ekonomie is toch ook dat ieder kind een vak kan leren. Jongelui moeten kunnen kiezen voor een opleiding die bij ze past, ongeacht inkomen en ongeacht of je wat verder weg woont''.

De SP nam de gelegenheid verder te baat om nog eens te wijzen op de risico's die de provincie loopt bij alle zgn. RSP-projecten. De projecten die zowel met geld van het rijk, de provincie en de gemeentes betaald moeten worden, zoals het Atalanta project in Emmen, de Florijnas in Assen en het stationsgebied Coevorden. Oosterlaak: ,,De besluitvorming rond deze mega projecten is schimmig. Iedereen onderhandelt onderhand met iedereen. De plannen verschuiven nog steeds. De financiële dekking wordt doorlopend bijgesteld. Maar als je vraagt wat nu precies de financiële risico's van het proces zijn, dan komt GS niet verder dan een A4-tje. Een mooie boel. Je kunt er eigenlijk op wachten dat het ergens uit de hand loopt, ben ik bang''.

De SP hield in eerste termijn de volgende bijdrage bij de algemene beschouwingen.

“Waar moet dat heen? Hoe zal dat gaan? Waar komt die rotzooi toch vandaan?
Wat moeten wij, met ons bestaan, de wereld is nog niet vergaan.” Het onvergetelijke, althans nog niet door iedereen vergeten, refrein van een liedje door Barend Servet.
En, beste mensen, aan ons is het als Drents parlement om daar toch vandaag een begin van een antwoord op te geven: Waar moet dat heen? Hoe zal dat gaan?

Het is crisis. Bezuinigen, klinkt het in de voorjaarsnota. Alvorens op dat laatste in te gaan, is het toch goed even stil te staan bij de vraag: Waar komt die rotzooi toch vandaan. Ja, waar komt die crisis toch vandaan?
In ieder geval kunnen we vaststellen dat de crisis niet voortkwam uit een aardappelziekte, de crisis werd niet veroorzaakt door het inslaan van een meteoriet, het was niet de schuld van de geringe arbeidsproductiviteit van chronisch zieken en gehandicapten of de behoefte om bij tante Truus voor de kachel te zitten, geen sprinkhanenplaag, althans niet van die zwermen insecten met vleugeltjes en grote knaagtanden.
Dan hadden we wel maatregelen willen nemen. In dit geval is het een crisis die voortkomt uit het financiële hart van de samenleving en het heeft te maken met te grote risico’s, met het graaien aan de top en met te weinig en te laks toezicht. Dat is in ieder geval de analyse van iedereen die enige deskundigheid op dit vlak zegt te hebben, en het blijft onweersproken.
Op de vraag: En nu? Blijft het tot nog toe eveneens stil in Den Haag. Behalve dan dat “we” moeten bezuinigen.

MdV, volgens ons moeten we in de eerste plaats zorgen dat de mensen in Drenthe zo weinig mogelijk geraakt worden door de crisis. Dat er geen mensen tussen de wal en het schip terecht komen. Dat mensen niet in angst hoeven te leven. Dat mensen mee kunnen helpen de toekomst vorm te geven. Dat de opleiding van jonge mensen niet in het gedrang komt. Dat we geen zorg hoeven te hebben voor de oude dag. Dat iedereen die dat kan zicht op werk blijft houden. Dat kan de provincie niet alleen. Maar de overheid als geheel, waar wij deel vanuit maken zou dat als taak moeten oppakken

Bezuinigen in Drenthe
Als college bent u van plan de tekorten voor de langere termijn te dekken uit de opbrengst van de opbrengst van de verkoop van Essent. Dat is een beetje de grote lijn. Waar eerder het idee was dat dit vermogen, opgebracht vanuit een nutsbedrijf, in stand moest blijven en dat hooguit de rente als inkomsten voor de provincie zou moeten gelden, waardoor je zou kunnen zeggen dat de provincie minder afhankelijk is van belastingheffing, wordt deze pot nu opgesoepeerd. In onze ogen is dat een noodsprong. Wij geven er de voorkeur aan dat het college op zoek gaat in de begroting naar andere bezuinigingen, naar gelden waarvan nut en noodzaak onvoldoende vast staan. Eventueel in overleg met andere overheden. Wij denken dan aan het niet uitvoeren van de baanverlenging van Groningen Airport Eelde en het in overleg herbestemmen van deze gelden, aan het niet uitvoeren van de bocht bij Hoogeveen en het herbestemmen van deze gelden in overleg met andere overheden aan de financiering van overige projecten. Verder geven wij er de voorkeur aan wel naar de overige RSP en RSP-plus projecten te kijken of daar bezuinigingen mogelijk zijn.
Als het over de bocht bij Hoogeveen gaat, dan verwachten wij dat het gehele Noorden solidair is met zuid-west drenthe om een IC-station te realiseren. In Groningen moet men zich realiseren dat een HSL-lijn Amsterdam Hamburg die een bocht om Groningen heen maakt om tijdwinst te boeken, even idioot is als de bocht bij Hoogeveen.
Het rapport Amen is geen Amsterdam gaat niet in de eerste plaats over bezuinigingen van de provincie. Het gaat over de taakverdeling tussen gemeentes en provincie. Wat de SP betreft blijft de overheid garant staan voor het sociale domein. Wij vinden het prima om te kijken of gemeentes taken over willen en kunnen nemen, als die daarvoor meerwaarde hebben. Maar dan moet dat niet leiden tot afbraak van wat waardevol is. Uiteindelijk gaat het om het verbeteren van de prestaties van instellingen en niet om de bureaucratische kwestie of het nu de provincie of de gemeente is, die de rol van subsidieverstrekker het beste op zich kan nemen. Wat de SP betreft geldt hiervoor: Eerst het plan, dan het geld.

MdV. We weten allemaal dat de energievoorziening duurzaam moet worden. Nodig is dat er in Nederland meer aan isolatie en meer aan zaken als zonne-energie wordt gedaan. Wij zijn het dan ook geheel met uw college eens dat het onbegrijpelijk is dat het rijk niet wenst mee te werken aan een plan voor zonnecellen op daken van boerderijen, waar asbest verwijderd is.
Aan de andere kant zadelt het rijk ons wel op met een omstreden plan rond de opslag van CO2. Wat ons betreft is het rijk volkomen de weg kwijt.
Inmiddels zijn we ook nog een keer opgezadeld met een stichting BORG, die in het maatschappelijk debat moet participeren. We kennen de BORG vooral van de kreet WE ARE THE BORG, RESISTANCE IS FUTILE uit Star Track. Weerstand is Zinloos. Een fijne gesprekspartner. Nog minder fijn aan het maatschappelijke debat zoals de minister zich dat voorstelt is dat er geen uitkomst uit het debat zou mogen komen, geen gedragen conclusies die op z’n minst mee telt in een beslissing. Meepraten, maar tegelijkertijd geen stem in het kapittel. Wat de SP betreft kan dat niet. Een maatschappelijk debat moet kunnen leiden tot standpuntbepaling van de mensen in Drenthe. Wij pleiten dan ook voor een volksraadpleging over de CO2, na afronding van alle lopende onderzoek, alle lopende experimenten en de informatievoorziening naar de bevolking. We zijn benieuwd of het college en de andere partijen een dergelijk plan een kans willen geven.
Wat de SP betreft is het vooral zaak nu in te zetten op duurzame energie, waar mogelijk gekoppeld aan asbest verwijdering. Vraag aan het college is welke mogelijkheden u ziet om alsnog het plan asbest eraf, zonnepanelen erop uit te voeren, desnoods met inzet van provinciale middelen. Ook zouden wij graag zien dat vanuit de provincie een impuls wordt gegeven aan de asbest verwijdering in onze provincie. Wat denkt u daaraan te kunnen doen?

Een belangrijk onderwerp in Drenthe is de gezondheidszorg. Gezien de vergrijzing, gezien de krimp, gezien het afnemende aanbod van werkenden in de De Zorg is het noodzakelijk de gezondheidszorg tegen het licht te houden, zodat de kwaliteit gehandhaafd kan worden. Zoals bekend hebben we daar als SP onderzoek naar laten doen door de RUG. Het beeld was duidelijk: Laten we zo snel mogelijk in Drenthe stappen nemen om preventieve gezondheidszorg voor ouderen meer aandacht te geven. Er zijn gelukkig enkele initiatieven waarbij gemeentes hun verantwoordelijkheid opnemen. Onze vraag aan uw college is of u bereid bent te inventariseren wat er zoal op dit gebied in Drenthe gebeurt en vervolgens invulling te geven aan een stimulerende rol op dit vlak.

Van belang vinden wij ook dat alle jongeren alle kans krijgen een opleiding te volgen die bij hun past. Ongeacht de beurs van de ouders, ongeacht de afstand van de woonplaats binnen Drenthe naar een opleiding. Wij vinden het nog steeds van belang dat hier een regeling tot stand komt ten behoeve van scholieren die nog geen aanspraak kunnen maken op andere regelingen. Als SP juichen wij het toe als daar alsnog een regeling voor komt. Misschien dat de OV-chipkaart daar nieuwe mogelijkheden voor biedt. Graag commentaar van het college. Hoe staat het ervoor?

MdV. Afrondend. Als SP willen wij graag dat de provincie er is voor iedereen in Drenthe. Daar moet het heen. En we hebben enkele belangrijke kwesties aangestipt hoe dat volgens ons kan gaan. Wat ons betreft vergaat de wereld niet bij een crisis als deze, dat hoeft niet, als we maar niemand uit de boot laten vallen.